Donör bölge yetersizliği nedeni ile saç ektirmek isteyenler, başkasından saç ekimi yapılır mı sorusuna ister istemez cevap aramaktadırlar. FUE yönteminin ilerlemesiyle, donör bölge olarak saç dışında sakal bölgesinden ve vücut kıllarından saça nakil mümkün olmuştur. Fakat Norwood 6-7 gibi açık alanı fazla olanlarda gereken greft ihtiyacı oldukça yüksektir. Dolayısı ile, saç dışındaki diğer vücut kılları da saçsız alanı kapatmaya yetmeyecektir. Bu durumda bir başkasından saç nakli yaptırma fikri, öne çıkmaktadır. Peki bu mümkün müdür? Şimdi bu soruyu ayrıntılı olarak cevaplayalım.
Başkasından Saç Ekimi Yapılır mı?
Günümüzde organ nakli oldukça aşama kaydetmiştir. Karaciğer nakli, böbrek nakli gibi ameliyatlar neredeyse rutin ameliyatlar haline gelmiştir. Hatırlarsanız geçtiğimiz yıllarda yüz nakli ve başkasından kol bacak nakli gibi organ nakli ameliyatları yapılmaya başlamıştır. Bu kadar zor ameliyatlar yapılabilirken neden başkasından saç ekimi olmasın değil mi ? Maalesef o kadar da kolay olmuyor bu işler.
Öncelikle, yasal prosedür olarak adı üzerinde organ bağışı yapılır. Yani tanımadığı birisi için kimse saçını bağışlamaz parayla satar. Bunda ne var diyeceksiniz sonuçta alan razı satan razı. Hadi bu çok önemli değil diyelim Kişi saç köklerini başkasına bağışladığını varsayalım. Asıl önemli olan mesele burasıdır.
Organ Nakli ile Başkasından Saç Ekimi Kıyaslaması
Böbrek karaciğer nakli gibi ameliyatlarda öncelikle kişide hayati bir durum söz konusudur. Mesela böbrek yetmezliği olan bir kimse diyalize bağlı yaşamını sürdürmektedir. Böbrek nakli için sıraya girmiştir. Sağlık bakanlığının veri tabanında kayıtlıdır. Uygun kriterler oluştuğunda ve uygun donör bulunduğu anda hızla kişiye ulaşılır. Böbrek ya da karaciğer nakli vs için harekete geçilir. Burada
- Kan grubu uyumu
- Doku grubu uyumu
- HLA antijenleri uyumu
gibi bir çok kriterlerin uyması gerekir. Öncelikle nakil bekleyen on binlerce kişide bu kriterlerin tam uygunluk olasılığı çok düşüktür. Özellikle HLA gen uyumu çok önemlidir. HLA uyumu düşük olan kimselerde organ naklinden sonra genelde uyumluluk sorunları ortaya çıkar. Nakledilen organı doku reddedebilir. Organ reddini engellemek amacıyla immunospresif ilaçlar dediğimiz kemoterapi ve benzeri ilaçları kişi ömür boyu kullanmak durumundadır. Önceden belirttiğimiz gibi burada hayati bir durum söz konusudur. Bu ilaçların ise bir çok yan etkileri vardır. Organ nakli olan bir kimsede bu ilaçlardan dolayı bağışıklık sistemi baskılanır ve enfeksiyonlara karsı nerdeyse savunmasız hale gelebilir.
Hatırlarsanız, bir süre önce ülkemizde kol ve bacak nakli yapılmıştı. Maalesef nakil yapılan bu kişi bir kaç ay sonra hayatını kaybetti. Bu kişi bir kaç sonra organ nakli sebebi ile ölmedi. Bağışıklık sistemi baskılanmıştı ve basit bir enfeksiyon nedeni ile vefat etti. Çünkü vücudunda mikroplara karşı savaşacak savunma hücreleri neredeyse kalmamıştı.
Başka İnsandan Saç Nakli Uygun mu?
Saç ekiminde ise hayati bir durum söz konusu değildir. Kişiler genelde kendini daha mutlu hissetmek için saç ektirmek ister. Bundan dolayı başkasından saç ekimi klasik olarak mümkün değildir. Hayati riski olmayan bir kişiyi hayati bir riske atmak anlamsızdır ve uygulanmamıştır. Zaten bağışıklık sistemini baskılayan immunospresif ilaçlar, saç dökülmesi gibi yan etkiler de gösterir.
Tek Yumurta İkizi Kardeşten Saç Nakli
Başka birisinden saç ekimi için en isabetli yol tek yumurta ikizi kardeşten saç naklidir. Çünkü genetik kodları bire bir aynı olacağı için red reaksiyonu gibi bir durum söz konusu olmayacaktır. Tabi ki böyle bir durum çok nadiren olacaktır. Pratikte fazlaca bir uygulama alanı olmayacaktır.
Dr. Hakan Doğanay 2013 yılında yaptığı bir çalışmada, tek yumurta ikizi iki kardeşten birincisin donör köklerinin yarısını diğer kardeşe nakletmiştir. Linkte bu konunun ayrıntılarını görebilirsiniz.
Başkasından Saç Ekimi Konusunda Çalışmalar
Başka birisinden saç ekimi konusunda tamamen umutsuz olmak da doğru değildir. Önceki yıllarda bu konuda çalışmalar sonuç vermemiştir. Fakat günümüzde bu konuda umut verici akademik çalışmalar mevcuttur.
- 2000 li yılların başında A kişisinden B kişisine 500 greft, B kişisinden de A kişisine 500 greft, FUE yöntemiyle nakledilmiştir.6 ay sonra A kişinde tutan greft miktarı 20 greft, B kişisinde ise tutan greft miktarı sıfırdır. 1 yıl sonra ise, A kişisinde tutan 20 greft de dökülmüştür. Dolayısıyla FUE’nin ilk yıllarında yapılan bu çalışma başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
- Anneden oğula saç nakli çalışmaları devam etmektedir. Henüz başarılı bir kesin sonuç elde edilememiştir.
- Seul Ulusal Üniversitesi Hastanesinde Dr.Kwon Oh-sang tarafından sonuç veren başarılı bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmaya gere, vücudun bağışıklık sistemini baskılamadan başkasından saç nakli mümkün olmaktadır. Donör saçlardaki organ reddine neden olan hücreleri izole edip bir başkasına saç nakli olabileceği düşünüldü. Çalışma fareler üzerinde yapılmış ve farelerde 6 aydan uzun süreli saç çıkış sağlanmıştır.
